Jeszcze jedna warta uwagi pozycja odnosząca się do związku regionu z kulturą i literaturą polską, tym razem ujęta podręcznikowo, z bardzo jasnym podziałem chronologicznym. Mamy więc wiadomości dotyczące pierwszych spisków i pierwszych badaczy: Staszica, Pola, Chałubińskiego (autor zwraca uwagę na fakt, że piewcy gór pojawili się dopiero w wieku XIX; wcześniej takie postacie jak Kochanowski czy Potocki – ludzie wrażliwi, zdawałoby się, na piękno przyrody – najwyraźniej jej nie zauważali). Piotrowski odnotowuje w dalszej kolejności prekursorów literatury tatrzańskiej: Wojciecha Bogusławskiego ze swoim „Cudem mniemanym, czyli Krakowiakami i Góralami”, Wincentego Reklewskiego, Kazimierza Brodzińskiego, wreszcie Józefa Tetmajera oraz Goszczyńskiego, będącego po sporej części rasowym reportażystą („Dziennik podróży do Tatrów…”). Mamy także Wincentego Pola z jego „Obrazami z życia” oraz niezmiennie deprecjonowanego pod względem umiejętności literackich Bogusza Stęczyńskiego. No i nazwiska – chciałoby się rzec – standardowe: Żeromski, Witkacy, Kraszewski, Kasprowicz, Orkan, Miciński, Pawlikowski, Rytard… Ważna synteza wśród literackich opracowań Tatr.