A. Słapa: „Goszczyński na Podhalu 1832 : kartka z przeszłości Podhala i Tatr” (1915)

goszczynskinapodhaluSeweryn Goszczyński (1801-1876), jako działacz, prozaik i poeta, jest dość dobrze znany. Jego twórczość kojarzona jest z romantyzmem i prozą gotycką (Król zamczyska, 1842). Ale jego związki nie kończą się na literaturze. Jest też wiązany z Tatrami i Podhalem, które odwiedzał i opisywał. Najsłynniejszą tego typu relacją jest jego Dziennik podróży do Tatrów z 1833 roku, wznawiany potem wiele razy. Na jego temat powstało wiele opracowań, ogólniejszych, jak i tych odnoszących się do regionu polskich gór.

Jednym z nich jest Goszczyński na Podhalu 1832 Aleksandra Słapy z 1915 roku, relacjonujący pobyt poety pod Tatrami, w tym sześciomiesięczną wizytę w Łopusznej u podnóża Gorców i – co oczywiste – w Zakopanem i Kościeliskach. Autor stara się nakreślić kontekst jego późniejszych prac nad swoim Dziennikiem podróży do Tatrów, który powstawał „z serca i dla serca”, w odróznieniu od metod, jakie przyjął np. Staszic. Z drugiej strony pragnął poszerzyć wiedzę u swych czytelników, łączył więc obie te cechy.

Słapa skupia się na zachwycie Goszczyńskiego nad „pięknem kamiennych mas” i nad pogłębiającą się miłością do Tatr – „mistycznym oczyszczeniem z brudu”. Przyroda nie jest jednak jedynym celem obserwacji poety. Bada zamieszkujący ją lud, jego pieśni, podania, kulturę, język i duchowość.

Druk ma raptem 43 strony, wydrukowany jest jednak na grubym papierze, co powoduje wrażenie pewnej solidności. Kilka zdjęć (dziś już o wadze historycznej) uzupełnia publikację o element ekskluzywności. Książka wydana przez krakowską oficynę Gebethner i Spółka.

Pozostaw komentarz