[Przewodnik bibliograficzny obejmujący 716 opisów, podzielony na dzieła poszczególnych autorów, antologie oraz wybrane pozycje dot. literatury fantastycznonaukowej. Bibliografia zawiera indeks tytułowy. Opracowanie i wstęp: Artur Nowakowski]

Ze wstępu:

Jednoznaczne zdefiniowanie literatury fantastycznej jako gatunku literackiego sprawia kłopoty nie tylko teoretykom literatury. Na podobne przeszkody napotykają także autorzy bibliografii tej literatury. Tutaj trudność sprawia nie tylko znaczna ilość tekstów zaliczanych powszechnie do tego typu literatury, lecz przede wszystkim ich klasyfikacja. Słownik terminów literackich (Wrocław 1988) zalicza do literatury fantastycznej utwory, zbudowane z elementów "nie odpowiadających przyjętym w danej kulturze kryteriom rzeczywistości, a więc wątków nadnaturalnych i wszelkiego rodzaju cudowności". Owa cudowność jest jednak cechą nie tylko powieści fantastycznej, spotykamy ją również w mitach, baśniach, literaturze "realizmu magicznego". fantastyce grozy, a także w twórczości surrealistycznej. Przyjmując definicję literatury fantastycznej za drogowskaz przy wyborze materiałów do bibliografii, możemy napotkać na przeszkody równie uciążliwe, co w przypadku jej odrzucenia. Julij Kagarlicki, autor książki Co to jest fantastyka naukowa? (Warszawa 1977) stwierdza wręcz, że definicji fantastyki w ogóle nie ma, a jej poszukiwacze spierają się o to, które elementy "fantastycznej cudowności" należy brać pod uwagę przy jej klasyfikacji. Z drugiej jednak strony, przy braku jednoznacznych kruteriów, które pozwoliłyby na pewne i ostateczne umiejscowienie fantastyki na mapie literatury, poszczególne elementy tego gatunku pozwalają na wyodrębnienie tych cech, które bliżej określają nie samą fantastykę, ale jej specyficzne odmiany gatunkowe. Obok tak oryginalnych i nowych terminów określających te odmiany jak fantastyka socjologiczna, polityczna (political fiction), space opera, utopia i antyutopia, najczęściej spotykamy się z terminem "fantastyka naukowa" (science fiction). Korzenie tej odmiany, czy wręcz nowego gatunku literatury fantastycznej, sięgają wieku XIX, kiedy termin "fantastyka naukowa" jeszcze nie istniał. Uprawiali ją tacy pisarze jak Herbert Gearge Wells, Edgar Allan Poe, a przede wszystkim Juliusz Verne, który nazywał swoje utwory "powieściami naukowymi". Beletrystyka science fiction wyróżnia się wśród wielu pokrewnych odmian tym, iż naczelną zasadą, decydującą o jej charakterze, jest programowe wykorzystywanie osiągnięć nauki i cywilizacji. Rozwój nauk, przede wszystkim ścisłych, wyznacza główny kierunek fantastyki naukowej. Badania i odkrycia na polu astronomii, matematyki, fizyki czy nauki o człowieku umożliwiają nakreślenie (ciągle jednak jeszcze płynnych) granic tego gatunku literatury.

Z tych właśnie powodów, utrudniających jednoznaczną klasyfikację, w niniejszej bibliografii znalazły się też utwory, które wykraczają poza fantastykę naukową.

Obok utworów typowych dla niej zdecydowaliśmy uwzględnić jeszcze jedną odmianę literatury fantastycznej, jaką jest powieść fantasy. Jeśli fantastyka naukowa ma zawsze jakiś związek z realizmem, to fantasy odcina się od niego niemal zupełnie. Jako odmiana gatunkowa powstała na początku XX wieku, choć jej początki sięgają twórczości Lewisa Carolla (Alicja w krainie czarów, Alicja podrugiej stronie lustra). Za pierwszą polską powieść fantasy uważa się Podróż do krainy Om Marty Tomaszewskiej (Kraków 1979). Fantasy wykorzystuje elementy charakterystyczne dla mitów, podań, eposów rycerskich. Herosi, smoki, potwory, czarnoksiężnicy, elfy a także inne elementy magii stanowią o charakterze tego typu powieści. I choć literatura fantasy, już choćby z uwagi na symbolizm, ma dość silne powiązania z baśnią (której nie uwzględniamy w bibliografii), to jednak granice wyznaczone przez bardzo charakterystyczny klimat tych powieści znacznie ułatwiają ich wybór (...)